Trawienie chemiczne
Trawienie chemiczne zależne jest od działania fermentów soku trzustkowego, żółci i soku jelitowego. Sok jelitowy, produkowany przez gruczoły błony śluzowej dwunastnicy i jelita cienkiego, zawiera głównie fermenty proteolityczne i enterokinazę, aktywującą trypsynogen trzustkowy. Sok jelitowy odgrywa w trawieniu stosunkowo nieznaczną rolę.
Odróżniamy dwa zasadnicze typy zaburzeń ruchowych jelit: wzmożenie czynności ruchowych (hiperkinezy) oraz ich osłabienie (hipokinezy).
Trofozoit owalny
Budowa i rozwój. Trofozoit owalny, okrągły lub gruszkowaty długość 5- -15 pm, szerokość 3-11 pm jądro owalne lub jajowate bliżej bieguna przedniego, z trójdzielnym kariosomem umieszczonym ekscentrycznie i chromatyną w bardzo grubych grudkach. Na biegunie przednim skupienie kinetosomów, z których wychodzą 4 wici wolne i piąta tworząca błonę falującą opartą o kostę, dochodzą do 40- -100% długości komórki. Aksostyl, w części przedniej częściowo zakryty przez peltę, wystaje poza pellikulę w postaci wyraźnego kolca. Mimo obecności pałeczki osiowej, pierwotniak może zmieniać kształt, wytwarzając w różnych miejscach nibynóżki. Ciało przypodstawne drobne, łukowate, zaopatrzone w długie włókno (ryc. 3.15). Cytoplazma piankowata zawiera drobne ziarnistości chromatynowe, układające się wzdłuż kosty, glikogen, tłuszcze i ziarnistości cholesterolu. Nie tworzy cyst. Wydaje się, że inwazje T. tenax do następnego żywiciela to transmisje człowiek-człowiek.
Chorobotwórczość. T. tenax wywołuje rzęsistkowicę (trichomonosis) jamy ustnej. Spośród objawów podmiotowych dominują w jamie ustnej suchość, pieczenie i zaburzenia smaku, rzadziej – bóle samoistne lub przy połykaniu. Badaniem przed-
